Od zarania dziejów człowiekowi w doli i niedoli towarzyszyły cztery lub (w zależności od kręgu kulturowego) pięć żywiołów. Jednym z nich jest woda, która zawsze budziła w ludzkości sprzeczne emocje, wywoływała zarówno podziw, zachwyt, jak i lęk, grozę. Ludzie obserwowali, że woda jest bezcenną cieczą, która daje życie - wszystkie organizmy potrzebują wody do życia. W wielu legendach czy systemach religijnych woda pojawia się w kontekście stworzenia świata – życie wyłania się z wód pierwotnych. Na przykład święte księgi hinduizmu (Wedy) wyjaśniają, że wszyscy mieszkańcy Ziemi wyłonili się z pierwotnego morza. Z kolei według mitologii Słowian, przed powstaniem świata istniało tylko niebo i morze.
Woda symbolizuje także czystość, oczyszczenie – zarówno fizyczne, jak i duchowe. Stąd na przykład chrzest w chrześcijaństwie – obrzęd oczyszczania z grzechów, który polega na zanurzeniu w wodzie lub pokropieniu nią. W islamie modlitwę poprzedza rytualna ablucja – Wudu, czyli obmycie ciała w ściśle określony sposób. Hindusi z kolei wierzą w oczyszczająca moc świętej rzeki Ganges – należy się w niej zanurzyć, aby oczyścić się duchowo.
JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA
Dostęp do czystej wody jest prawem człowieka. Czy wiesz, w jaki sposób możesz ocenić, czy woda, którą pijesz, faktycznie jest dobrej jakości? Istnieje kilka sposobów na sprawdzenie tego we własnym zakresie.
Jakość wody przeznaczonej do picia jest w Polsce regulowana przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 20 kwietnia 2010 r. Według tego dokumentu „woda jest bezpieczna dla zdrowia ludzkiego, jeżeli jest wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, wszelkich substancji stanowiących zagrożenie dla zdrowia ludzkiego oraz nie ma agresywnych właściwości korozyjnych”. To właśnie z tej ustawy możemy się dowiedzieć, na podstawie jakich cech i wskaźników (fizycznych, chemicznych i organoleptycznych) określa się przydatność wody do spożycia. Wskaźników jest wiele*, jednak w tym artykule skupię się jedynie na tych, które można sprawdzić bez wychodzenia z domu i specjalistycznego sprzętu laboratoryjnego. Są to tak zwane wskaźniki organoleptyczne, czyli możliwe do oceny przy pomocy ludzkich zmysłów. Do cech organoleptycznych wody zaliczamy barwę, mętność, zapach i smak. Zgodnie z ustawą wskaźniki są w normie, gdy są „akceptowalne przez konsumentów i bez nieprawidłowych zmian”
WODA – NIEZWYKŁA SUBSTANCJA
Woda jest najpospolitszą i najbardziej zdumiewającą substancją na Ziemi. Istniała na naszej planecie na długo zanim powstała na niej jakakolwiek forma życia i stworzyła warunki dla jego rozwoju. Fascynowała ludzi od czasów starożytnych, jednak przez bardzo długi czas jej budowa i właściwości stanowiły zagadkę. Niektóre właściwości wody nawet współcześnie nie są do końca zrozumiałe, a wiele spośród jej nietypowych właściwości ma fundamentalne znaczenie.
WODA JAKO PRODUKT
O tym, jaka powinna być woda, mamy jedynie ogólne pojęcie. Nasza wiedza sprowadza się zwykle do ogólników – woda ma być czysta, zimna i zawierać jakieś minerały. W spotach reklamowych informacje te wzmacniane są sugestywnymi komunikatami wizualnymi: o czystości ujęcia wody mają świadczyć zdjęcia górskich potoków, o zawartości minerałów opowiada pan w białym fartuchu, a dobroczynny wpływ na naszą figurę ilustruje zgrabna, młoda kobieta. To wyrobiło w nas przekonanie, że wszystko co najlepsze wypijamy z butelki, a „kranówka” na pewno nie krążyła tysiące lat wśród skał Beskidu i zawiera co najwyżej paskudny kamień. O tym, że kamień to właśnie kompozycja minerałów, raczej się nie mówi. Producenci wody butelkowanej często sami już gubią się we własnej argumentacji. Niektórzy potrafią jednocześnie podkreślać, że ich woda wydobywana jest w obszarze „czystym ekologicznie” i że pochodzi z warstw idealnie odizolowanych od otoczenia.
Woda często jest zapomnianym elementem codziennej diety człowieka. Podczas zakupów jej miejsce w koszyku zastępują słodzone napoje i soki. W ciągu dnia mało kto pamięta o regularnym piciu wody. Odwodnienie organizmu i spożywanie tylko napojów z dodatkiem cukru jest jednym z powodów złego samopoczucia i ogólnej kiepskiej kondycji.
Uczucie pragnienia świadczy już o 2% odwodnieniu organizmu. Człowiek w każdym momencie życia sukcesywnie pozbywa się wody ze swojego ciała. Niewłaściwe zarządzanie gospodarką wodną organizmu może drastycznie zmieniać samopoczucie i wydajność. Zaburzenie równowagi wpływa na wszystkie układy odpowiedzialne za poprawne funkcjonowanie człowieka. Funkcje fizjologiczne organizmu zaczynają pracować w innym tempie. Ciało zaczyna przygotowywać się na ewentualne zagrożenie spowodowane brakiem wody poprzez spowolnienie mechanizmów zapewniających życie. Odczuwane jest to poprzez występowanie pewnego dyskomfortu. Zmęczenie, bóle głowy, trudności z koncentracją prowadzą do pojawienia się rozdrażnienia i wahań nastroju. Często osoby prowadzące siedzący tryb życia nie odczuwają potrzeby spożywania zalecanej ilości wody. Jednocześnie uskarżają się na wysoki poziom stresu, zniechęcenia i zmęczenia wynikający z wykonywanej pracy. Odpowiedzią na ten stan jest zwiększenie spożycia płynów. Wpływ odwodnienia na samopoczucie nie ogranicza się jednak jedynie do fizycznego dyskomfortu. Badacze zaobserwowali bezpośrednie działania mózgu zmieniające nastrój badanych w zależności od poziomu nawodnienia. Neurony, które wykryją ubytki wody w organizmie informują o braku homeostazy obszary odpowiedzialne za regulację tego, jak czuje się jednostka. Efektem jest zmiana, która ma być sygnałem ostrzegawczym. Długotrwałe i silne odwodnienie oznacza bowiem dla organizmu trudną do przebycia chorobę lub nawet śmierć